thk"""
Αρμένιοι και Πειραιάς
Περίπου 18 χιλιάδες Αρμένιοι πρόσφυγες (από τους 55 χιλιάδες της Ελλάδας) κατέφυγαν στον Πειραιά μετά από τις διώξεις των Τούρκων. Διεσπάρησαν κυρίως στο κέντρο του Πειραιά, Κοκκινιά και Λιπάσματα, ενώ εκτός Πειραιά κύρια στο Δουργούτι (σημερινό Νέο Κόσμο). Την ίδια εποχή στην Αθήνα ιδρυόταν η Αρμένικη Μητρόπολη με το όνομα "Άγιος Γρηγόριος ο Φωτοδότης". Εκ του Πειραιώς οι Αρμένιοι υπολογίστηκαν στους 6 χιλιάδες που αναχώρησαν με πλοία - μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1920- για να ζήσουν στη Σοβιετική Αρμενία. Δυστυχώς όπως οι Έλληνες έτσι και οι Αρμένιοι δεν εκπροσωπούσαν στον Πειραιά μια συγκεκριμένη παράταξη αλλά ήταν διαιρεμένοι σε διάφορες πολιτικές μερίδες όπως στους "Τασνακιστές", στους "Ραγκαβάρ", στους "Χιντσάκ" κ.α. που εκπροσωπούσαν Δεξιά, κέντρο και σοσιαλιστικές αντιλήψεις. Εξέδιδαν τα έντυπα ΝΟΡΟΡ (Νέα Ζωή) και ΝΟΡΣΑΓΚΟ (Νέα Κίνηση). Από την πρώτη στιγμή άφιξής οι Αρμένιοι του Πειραιά προσεγγίστηκαν "Νήαρ Ηστ Ρελίφ" και από τους Ρωμαιοκαθολικούς για να επιτύχουν δογματική προσέγγιση. Οι Αρμένιοι έγιναν δεκτοί από τους Πειραιώτες και απολάμβαναν την αμέριστη συμπάθειά τους λόγω των κοινών διώξεων από τους Τούρκους. Γενιές ολόκληρες Αρμενίων εκπαιδεύθηκαν σε ελληνικά σχολεία και πολλές εξ αυτών εξελληνίσθηκαν επιστρέφοντας μάλιστα στην Τουρκία ως Έλληνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η οικογένεια Μιχράν Σιβασλή που έγινε οικογένεια Μπρούσαλη. Η παρουσία των Αρμενίων στον Πειραιά όμως καταγράφηκε πολλά χρόνια πριν την έναρξη των μεγάλων διώξεων. Ήδη από το 1885 οι Αρμένιοι εξέδιδαν στην Ελλάδα την εφημερίδα "Η ΑΡΜΕΝΙΑ" ενώ σε όλη την Ευρώπη είχαν δημιουργηθεί κομιτάτα με σκοπό το ελεύθερο Αρμενικό κράτος. Όμως το Ανώτατο Κεντρικό Κομιτάτο όλης της Ευρώπης έδρευε στην Αθήνα καθώς οι Αρμένιοι ένιωθαν την αγάπη των Ελλήνων μεγαλύτερη παρά οπουδήποτε αλλού. Η τουρκική αντικατασκοπία για το λόγο αυτό φρόντιζε πάντα τους εν Πειραιεί απεσταλμένους τους που φρόντιζαν να δημιουργούν διαμάχες ανάμεσα στις παρατάξεις των Αρμενίων με σκοπό την διάσπασή τους και το αδυνάτισμα της αντίδρασή τους. Ευτυχώς ο ελληνικός τύπος για χρόνια δεν δημοσίευε τα εσωτερικά προβλήματα των εν Ελλάδι Αρμενίων με σκοπό να ενισχύσει το εσωτερικό τους μέτωπο και να υποστηρίξει την ενότητά τους, στοιχείο που οι Αρμένιοι εκτίμησαν ιδιαίτερα. Στην δεύτερη φωτογραφία η Αρμένικη συνοικία της Κοκκινιάς του 1933."""